Tembel çocuk yakıştırması eskiden çok daha sık yapılırdı. Şimdilerde bunu daha yumuşatarak söylemeyi tercih ediyoruz ancak gene de çocukların okul hayatındaki başarısızlıklarından aldığı mesajlar hala aynı. Derslerinde başarısız ve beklentileri karşılayamayan çocuklarla sık çalışıyorum. Onlarla çalışırken rastladığım en sık inançlar şu şekilde .

‘ Ben tam bir hayal kırıklığıyım.’
‘Yapamıyorum, beceriksizim. ‘
‘Ben yetersizim, başarısızım.’
‘ Tek başıma yapamam. ‘
Bu inançlar çocukların ağzından döküldüğünde, aileler de bazen şaşırıyorlar, bazen de farkında oluyorlar. Eğer gerekli düzenlemeleri yapabilirsek ( çocuğun çevresini de düzenlemek gibi ), büyük oranda bu çocukların ders çalışma alışkanlıklarında ve ders başarısında değişiklik oluyor. Hatta öğretmenlerin kafalarında bazı şüphelerle ( öğrenme güçlüğü, hiperaktivite vb ) yönlendirdikleri çocuklar, yeterince destek verilirse sınıfın başarılı öğrencileri haline gelebiliyor.
Aslında kaçırdığımız bir başka şey, dersleri nedeniyle böyle düşünen çocuğun , hayatının diğer alanlarında da çekingen olabileceği. Bu inançlara sahip çocuklar bazen ders dışında da bir garsona sipariş vermek, arkadaş edinmek veya sorumluluk almak gibi beceriler konusunda da sorunlar yaşayabilirler. Bazen tam tersi de olabilir. Çocuk içindeki güçsüzlük inancıyla karşılaşmamak adına ilişkilerinde fazla baskın ve şiddete başvuran taraf olabilir. Bazı çocuklar ise sadece iyi yapabildikleri aktiviteleri tercih edebilir, özellikle yeni öğrenecekleri şeylere tepkili olabilirler.
TEMBEL ÇOCUK YAKIŞTIRMASI ZARAR VERİCİ OLABİLİR.
Etiketlerin çocuklar ve hatta yetişkinler için oldukça tehlikeli olduğunu söyleyebiliriz. Bu yakıştırma ve imalar bir süre sonra kişinin kendisi ile ilgili inançlarına ve alışkanlıklarına neden olabilir. Bu durumda değiştirmek çok daha fazla çaba gerektirecektir. Daha da kötüsü çoğu kez , bu inançların farkına varmayabiliriz.
DERS BAŞARISIZLIĞI VAR İSE MUTLAKA SEBEBİ TESTLERLE ARAŞTIRILMALI
Çocuğunuz akademik başarısı düşük , derslere karşı isteksiz ve çalışmıyor ise , bunun esas sebeplerini belirlemelisiniz. Tembel çocuk diye nitelendirmeden, anlamaya çalışarak yaklaşmak ve sorunun asıl nedenini saptamak her zaman çok daha az emek harcatır.
CAS Testi ile çocuğun öğrenirken güçlü ve zayıf yanları belirlenebilir ; buna göre çocuğunuzun yaşadığı esas problem belirlenir. Bu problem bilişsel beceri alanları ile ilgili ise , çocuğa yönelik programlarla birebir çalışarak, öğretmenleri ile işbirliği yapılarak performansı artırılabilir.
CAS Testi ile ilgili detaylı bilgiyi bu yazımda anlatmıştım. Buraya tıklayarak göz atabilirsiniz.
ÇOCUĞUNUZ TEMBEL ÇOCUK OLMAYABİLİR
Çoğu aile çocuklarının iyi bir eğitim almasını ve başarılı olmasını diler. Bunun için çocukları için elinden geleni yaptıktan sonra çocuğun ders başarısızlığı yaşaması , ebeveynler için hayal kırıklığı , öfke , üzüntü gibi yoğun duygulara yol açabilir. Bu duygular sonucunda çocukları ile ilişkiler gerilebilir ve kemikleşmiş problemler ortaya çıkabilir. Aile için zorlayıcı ve desteklenmesi gereken bir konudur. Çocuklarda yetersizlik duyguları yoğun iken , aynı duygular ebeveynlerde de görülebilir. Yeterince iyi bir anne /baba olup olmadığını sorgulayan ebeveynler olabilir.
Bu konuda Prof Dr Üstün Dökmen ‘ in konuşmasını dinlemek için Youtube kanalımdaki bu videoya göz atabilirsiniz.
Psikolog Hülya Soğucak Deniz